Vind en leef je ware roeping
Leestijd: 8 minuten
Woody, een van de grote sterren van Toy Story. Beeld: coyot
Wat doe je als Steve Jobs de eigenaar is van je bedrijf, maar zijn aanwezigheid tijdens vergaderingen zo overweldigend is dat het de stroom van input volledig lam legt – en daarmee het broodnodige creatieve proces voor het bedrijf? Dat was precies het dilemma waar Edwin Catmull mee te maken kreeg toen Jobs in 1986 zijn computeranimatiedivisie van Lucasfilm kocht. Gechargeerd gezegd stond Edwin het Steve toe om de salarissen te betalen, maar vroeg hem vriendelijk doch dringend om niet meer naar de creatieve vergaderingen te komen. Jobs stemde toe en in 1995 werd Toy Story een enorme kaskraker. Het was de eerste volledig computergeanimeerde speelfilm die ooit werd uitgebracht en zette Pixar Animation Studios stevig op de kaart.
De basis voor wat Pixar zou worden kan worden herleid tot 1974, maar de zaden werden reeds veel eerder geplant. Toen Edwin opgroeide in het Amerika van de jaren 50, raakte hij gefascineerd door Disney-animatieklassiekers als Peter Pan en Pinokkio. Dat maakte dat hij animator wilde worden, maar omdat er in dat vakgebied geen scholingsmogelijkheden leken te zijn, koos hij voor een wetenschappelijke carrière vanwege zijn aangeboren talent voor wis- en natuurkunde.
Al snel raakte hij echter geïnteresseerd en betrokken bij digitale beeldvorming, wat toen nog in de kinderschoenen stond. Om een lang verhaal kort te maken, waar hij de scholing miste om met een potlood te beeldvormen, werd hij een van de pioniers in het veld van digitale beeldvorming. Langzaam ontstond er een visioen in zijn geest, namelijk de wens om de eerste te worden die een volledig computergeanimeerde speelfilm zou uitbrengen.
Bij alles wat hij vanaf dat moment deed droeg hij altijd die ene intentie bij zich, openlijk of heimelijk. Nu kun je zeggen dat de sterren gunstig stonden om enorm succesvol te worden met Pixar sinds de release van Toy Story. Toch heb ik daar een andere mening over, want wat ik in Edwin zie, is iemand die zijn ware roeping leeft: hij combineerde zijn talenten en aangeboren vaardigheden met iets waar hij oprecht van hield: animatiefilms die geanimeerde verhalen vertellen.
Als je zijn aan te raden boek ‘Creativity Inc..’ leest (waarin je tevens Steve Jobs van een nogal andere kant kunt leren kennen), zul je ontdekken hoeveel obstakels hij en zijn team moesten overwinnen om uiteindelijk het succes te bereiken dat Toy Story werd. Bovendien moest Edwin in het proces veel persoonlijke angsten overwinnen. Zo werd hij zonder managementervaring in 1974 (bij NYIT) geconfronteerd met de taak om een team samen te stellen en mensen aan te nemen. Een van de eersten die solliciteerden was een Texaan met een Ph.D. in computerwetenschappen, genaamd Alvy Ray Smith. Tijdens het interview voelde Edwin ongemakkelijke gevoelens in zijn onderbuik omdat hij dacht dat Alvy veel beter gekwalificeerd was – en daarom uiteindelijk op zijn baan zou gaan azen. Toch nam hij hem toch aan op basis van ‘wanneer je voor een uitdaging staat, word slimmer.’ Een opvallend kenmerk hierbij is het in eerste instantie onnatuurlijk aanvoelende vertrouwen dat hij legde in een medemens, namelijk dat Alvy niet aan zijn stoelpoten zou gaan zagen. Doordat Edwin zijn persoonlijke angsten overwon, ontstond er een bedrijfscultuur gebaseerd op wederzijds vertrouwen, respect en vooral veel werkplezier.
Vanuit het standpunt van balans, yinyang, of taiji, was de manier waarop Edwin en zijn compagnons Pixar runden een fenomenaal voorbeeld van hoe je een gezonde, bloeiende en zeer plezierige werkomgeving creëert. Dat wordt treffend geïllustreerd door het ontwerp van het hoofdkantoor van Pixar. Steve Jobs filosofie was dat “als een gebouw niet aanzet tot samenwerking, veel innovatie en de magie die wordt aangewakkerd door serendipiteit verloren kan gaan”, wat de reden is dat het hoofdgebouw specifiek is ontworpen om onverwachte ontmoetingen en ongeplande samenwerkingen aan te moedigen tussen mensen die elkaar in meer conservatieve kantoorgebouwen misschien nooit zouden ontmoeten. Als gevolg hiervan is letterlijk iedereen bij Pixar betrokken bij het filmproductieproces, van de conciërge tot de CEO, waardoor een opwindende, betekenisvolle en bevredigende werkplek voor iedereen wordt gecreëerd.[1]
Nu is een interessante vraag over iemand als Edwin: waar haalde hij de energie vandaan om door te gaan met de ontwikkeling van wat Pixar zou worden in al die jaren voorafgaand aan de opkomst en het succes? Waar haalde hij de energie vandaan om alle onvermijdelijke obstakels en angsten te overwinnen? Het antwoord brengt ons terug naar de eerdere observatie van een mens die zijn ware roeping leeft: zijn aangeboren talenten combineren met iets waar hij oprecht van houdt. Maar hoe kan het dat een situatie die ons aanmoedigt om onze eigen unieke talenten dagelijks in te zetten, met name in combinatie met iets waar we oprecht van houden, genoeg energie lijkt te leveren om bergen te verzetten?
Het antwoord is even duidelijk en eenvoudig: het gebruiken en ontwikkelen van onze aangeboren talenten brengt een ongeveinsd gevoel van betekenis in ons leven, vooral als we ze kunnen combineren met iets waar we oprecht van houden en genieten. Dan bewegen we ons in het gebied waarin onze diepste motivaties te vinden zijn, die het leven de moeite waard maken.
Een wijdverbreid probleem is echter hoe we onze aangeboren talenten en objecten van liefde kunnen ontdekken in een maatschappij waar specialisatie, standaardisatie en homogenisering in vrijwel elk gebied lijken te worden toegepast. Een belangrijke implicatie daarvan is dat veel banen steeds meer monotoon en dus saaier worden, geen enkele emotionele waarde of betekenis meer hebben en het leven steeds minder de moeite waard maken. Daarom moeten steeds meer van ons betekenis vinden buiten het werk, omdat we allemaal weten dat een leven zonder betekenis de neiging heeft saai te worden – en uiteindelijk ondraaglijk.
Natuurlijk komt de huidige consumptiemaatschappij met verschillende doelstellingen die pretenderen betekenis te geven aan iemands leven, zoals succes, roem, het stichten van een gezin, een goede burger zijn of het consumeren van goederen en diensten.[2] Maar hoewel deze suggesties voor velen van ons op bewust niveau wellicht werken, zullen ze nooit een echt gevoel van betekenis krijgen als ze andere talenten vereisen dan de onze, en als het niet onze objecten van liefde betreft. Het zou vergelijkbaar zijn met het overtuigen of dwingen van een appelboom om bananen te laten groeien; het is onlogisch en zal de appelboom niet gelukkig maken omdat zij niet geschikt is voor die taak. Laten we daarom analyseren hoe iemand als Edwin zijn aangeboren talenten en object van liefde ontdekte, om een idee te krijgen hoe wij achter de onze zouden kunnen komen.
Hoeveel mensen maken gebruik van hun unieke, aangeboren talenten in een omgeving als deze? livecub.com)
Als wis- en natuurkunde iemands aangeboren talenten zijn, zoals bij Edwin, is de kans groot dat ze tijdens de schooljaren komen bovendrijven. Elk vak wat deel uitmaakt van een schoolcurriculum biedt mogelijkheden om iemands talenten te ontdekken als ze daar te vinden zijn.[3] Natuurlijk wordt dat moeilijker als iemands talenten daarbuiten vallen, maar kijken we echter naar kinderen die mogen spelen en experimenteren met alles wat ze maar te pakken kunnen krijgen, dan zien we dat hun aangeboren talenten zich op natuurlijke wijze openbaren. Dat komt omdat wanneer ze worden aangemoedigd om te spelen en experimenteren, hun aard hen laat ervaren waar ze goed in zijn – en waar niet. Het eerste is superleuk om te ontwikkelen, het tweede niet. Dat is niet anders voor volwassenen.
Hoe kwam Edwin er vervolgens achter dat hij van animatie hield? Nou, naast zijn duidelijke liefde voor de vroege Disney-animatiefilms, produceerde hij een eigen animatieproduct: flipbooks. Hij raakte geanimeerd door het maken van animatieproducten, ondanks dat hun economische waarde waarschijnlijk nihil was. Daarmee hebben we meteen een van de grootste signalen te pakken die aangeven dat een liefde oprecht is: wanneer je je ermee bezighoudt om geen andere reden dan dat je het waanzinnig leuk en interessant vindt. Tijdens het maken van die flipbooks was hij vast niet bezig met geld verdienen of hoe het op zijn CV zou staan. Wel was hij vol verwondering over de magie van hoe het omdraaien van kleine velletjes papier met kleine tekeningetjes erop de illusie van een bewegend beeld kon creëren.
Kortom, als wij onze ware roeping willen leven, oftewel het meest zinvolle en gelukkige leven leiden dat je je kunt voorstellen, is het nodig dat we onze unieke, aangeboren talenten en ware liefdesobjecten ontdekken.
Om je aangeboren talenten te ontdekken, heb je zowel een veilige plek als voldoende tijd nodig om te experimenteren met activiteiten waarvan je denkt of voelt dat ze in jouw aard liggen, zonder de angst om fouten te maken of gestraft te worden als je een fout maakt (eigenlijk zou het maken van fouten sowieso een leuk en informatief onderdeel van je levenservaring mogen zijn). Stap even uit je gewone dagelijkse structuur en sta open voor wat je nog niet weet over jezelf. Raak vertrouwd met je eigen lichaam en hoe het reageert in en op verschillende omstandigheden, want dat geeft je enorm veel aanwijzingen over waar jouw unieke talenten liggen. Geniet van het ontdekken van je diepere lagen en ontdek wat er allemaal naar boven komt.
De Minions van Pixar. Beeld: Kimulechka
Ten slotte kunnen de objecten die je oprecht liefhebt doorgaans vrij gemakkelijk worden geïdentificeerd omdat het de dingen zijn waar je veel tijd aan besteedt, terwijl ze in de regel niet veel financiële of reputatiewaarde hebben.[4] Als je dan jouw unieke talenten kunt gebruiken om met de objecten die je liefhebt te werken, word je een onstuitbare kracht; niet omdat je een magisch drankje hebt gedronken, maar omdat je de kracht van het leven zelf hebt aangeboord door de weg van de natuur te volgen, die erin bestaat om moeiteloos elk wezen te laten doen wat het doet en zijn wat het is.
Het is zeker niet de makkelijkste optie om dit pad te bewandelen. Maar aangezien je toch al de held bent van jouw unieke verhaal, waarom zou je het verhaal dan niet zo interessant en avontuurlijk mogelijk maken?
Vrolijke ontdekkingsreis gewenst,
Erik Stout
[1] Hun filosofie heeft veel gemeen met de oude Chinese wijsheid van wúwéi (無為), wat vertaalt kan worden als ‘dingen niet forceren, maar alles in zijn eigen tempo laten verlopen’, waardoor het veel weg heeft van de opmerkelijke manier waarop natuur werkt.
[2] Uit ‘The Anatomy Of Human Destructiveness’ van Erich Fromm.
[3] Er zijn echter geen garanties. Als schoolprestaties gemiddeld of slecht zijn omdat een kind opgroeit in een disfunctioneel gezin waar veel energie nodig is voor louter fysieke overleving en geestelijke gezondheid, kunnen zijn of haar talenten gemakkelijk onopgemerkt en ongebruikt blijven.
[4] Natuurlijk zijn er talloze objecten waar mensen veel tijd aan besteden die als ondeugden of slecht worden gezien, maar laat dat je niet ontmoedigen. Alan Watts stelt in zijn stimulerende lezing The Spectrum Of Love dat alles wat geliefd is, of het nu als deugd of ondeugd wordt beschouwd, allemaal vormen van dezelfde energie zijn. Dus als datgene waar je graag tijd aan besteedt gecombineerd kan worden met je aangeboren talenten, laat je dan vooral door niemand tegenhouden.
Als datgene waar je veel tijd aan besteedt echter iets is wat verkeerd voelt, verdiep je dan in de aard ervan, onderzoek het, analyseer het, mediteer erop. Als er genoeg energie in je zit om zoveel tijd te besteden aan iets dat eigenlijk verkeerd voelt, dan heb je volgens Watts in ieder geval de energie van Liefde tot je beschikking. Daarom stelt hij: “...je moet het laten groeien waar je het vindt. Als je ontdekt dat er maar één van deze vormen (van Liefdesenergie) in je bestaat, als je het tenminste water geeft, zal de rest van de plant ook gaan groeien en bloeien.”
Deel jouw weg!
Waardevolle lezer, de beslissing om je eigen weg te gaan volgen kan een moeilijke zijn. Neem je echter de moedige stap om ‘m toch te bewandelen, dan ga je zeer waarschijnlijk hetzelfde ervaren als velen die je zijn voorgegaan: ze zouden niet anders meer willen. Heb jij je losgemaakt van het conventionele leven om je eigen weg te vinden? Heb je een talent voor schrijven en wil je je verhaal delen via deze website? Laar dan een bericht achter of neem gerust contact met ons op via het contactformulier op de homepagina. We willen onze community graag laten groeien!